✈️ Đi học hay đi làm thuê (XKLĐ): Lựa chọn định đoạt cả một đời người

Thứ năm - 29/05/2025 03:34

✈️ Đi học hay đi làm thuê (XKLĐ): Lựa chọn định đoạt cả một đời người . Tác giả: Minh Nhật – Phóng viên thường trú miền núi phía Bắc

Trên chuyến xe khách đêm từ Bắc Kạn về Hà Nội, tôi gặp Ngọc – cô gái 23 tuổi, nước da rám nắng và đôi tay sần sùi bởi năm tháng làm công nhân ở Đài Loan. Ngọc không nói nhiều. Chỉ đến khi tôi hỏi: “Giờ em về nước, định làm gì?”, cô cúi đầu: “Chắc lại tìm đường đi tiếp, chứ ở nhà biết làm gì bây giờ...”
Cũng 5 năm trước, tôi gặp Hoài – bạn cùng làng với Ngọc, nhưng chọn con đường khác: du học Đài Loan theo diện vừa học vừa làm. Hôm nay, Hoài gọi cho tôi từ một công ty lớn tại Bắc Ninh, nơi em đang làm trợ lý giám đốc – với mức lương 28 triệu/tháng.
Hai cô gái - Một điểm xuất phát. Hai con đường lựa chọn và hai số phận.
🚶‍♂️ Những đứa trẻ đi ra thế giới – nhưng không phải đứa nào cũng trở về như người chiến thắng
Nhiều năm làm phóng viên vùng cao, tôi đã chứng kiến hàng trăm thanh niên rời quê hương để sang Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc – những "miền đất hứa" của giấc mơ đổi đời. Nhưng sau 3–5 năm, khi trở về, thứ còn lại không phải là một tương lai, mà chỉ là chút vốn ít ỏi và đôi tay chai sạn.
Ngược lại, có những em chọn du học. Không nhiều tiền, nhưng được hỗ trợ vay vốn. Không khỏe mạnh cường tráng, nhưng kiên trì học hành. Các em vừa học, vừa làm, sau 4 năm tốt nghiệp.
Nhưng sau 4 năm, các em có tấm bằng đại học, thành thạo tiếng Trung, hiểu văn hóa quốc tế, và quan trọng nhất là có một nền tảng, kỹ năng, thái độ làm việc tốt từ các doanh nghiệp tư bản Đài Loan để phát triển cả đời.
📉 Xuất khẩu lao động: Giải pháp ngắn hạn cho một bài toán dài hạn
Tôi đã hỏi rất nhiều em đi XKLĐ: “Vì sao em chọn con đường này?”
Hầu hết trả lời:
“Em không đủ điểm xét đi học theo quy định”,
“Bố mẹ muốn em kiếm tiền luôn”.
Không ai sai cả. Nhưng cái sai nằm ở chỗ: nhiều người chưa từng đặt lên bàn cân thật sự giữa "đi làm thuê" và "đi học để làm chủ tương lai".
Chi phí đi XKLĐ: Cao gấp 3 lần du học và phải đóng ngay.
Chi phí du học Đài Loan: chỉ bằng 1/3, trả làm nhiều đợt, lại được đi học, đi làm, có tương lai.
Thế mà người ta vẫn nghĩ đi làm là "kiếm được tiền nhanh hơn".
🧭 5 năm sau: Người ngẩng đầu bước vào công ty, người cúi đầu quay lại dây chuyền
Ngọc – sau 5 năm làm công nhân – không có bằng cấp, không tiếng Trung, về nước xin việc chỉ được lương 5–7 triệu.
Hoài – sau 4 năm học, ở lại thêm 1 năm làm công ty Đài Loan, về nước ứng tuyển vào làm việc vị trí trợ lý giám đốc lương 28 triệu/tháng tại Bắc Ninh.
Sau 5 năm – sự khác biệt lớn dần

Yếu tố	Du học Đài Loan	Xuất khẩu lao động
Bằng cấp	Có bằng đại học quốc tế	Không có
Ngôn ngữ	Thành thạo tiếng Trung	Giao tiếp cơ bản
Việc làm về nước	Cán bộ Văn phòng, giảng dạy, công ty nước ngoài	Công nhân, lao động phổ thông
Phát triển lâu dài	Có thể học tiếp, định cư, khởi nghiệp	Khó mở rộng, phải quay lại xuất khẩu
Chất lượng sống	Ổn định, chủ động	Bấp bênh, phụ thuộc

Người ta bảo:
“Tiền thì ai cũng cần. Nhưng nếu không có hướng đi đúng, đến một ngày bạn sẽ nhận ra: mình chỉ đổi sức khỏe lấy tiền – rồi lại tiêu tiền chữa sức khỏe.”
🌱 Đầu tư vào giáo dục chưa bao giờ là sai lầm
Với tôi – và rất nhiều phụ huynh từng cho con đi du học – đầu tư cho con học hành chính là cách đầu tư có lãi nhất. Không phải hôm nay. Nhưng chắc chắn là 5 năm, 10 năm sau.
“Đừng vì cái nghèo của hôm nay mà để con phải khổ cả đời.”
🧡 Lời nhắn gửi đến các bậc cha mẹ
Nếu con bạn đủ điều kiện học tập – đừng bắt con đi làm thuê.
Nếu con bạn có chí vươn lên – hãy cho con một cơ hội được học hành.
Và nếu bạn đang băn khoăn – hãy hỏi những người đã đi cả hai con đường. Sự thật luôn rõ ràng.
“Du học không phải là giấc mơ, mà là một con đường có thật. Quan trọng là bạn có dám đi hay không.”

Tác giả: Admin AZ

Bài liên quan